• وظیفه کبد چیست؟

کبد “کارخانه بدن” نامیده می شود زیرا یک اندام متابولیکی است که بسیاری از فرآیندهای شیمیایی لازم برای عملکرد طبیعی بدن را انجام یا کنترل می کند.

به عنوان مثال، کبد بسیاری از مواد ضروری مانند پروتئین ها، صفرا و فاکتورهای انعقاد خون را تولید می کند، در کنترل متابولیسم و ​​استفاده از مواد غذایی مانند چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین ها نقش دارد و بسیاری از مواد زائد را سم زدایی یا حذف می کند و به دلیل این عملکرد ها، مستعد آسیب است.

  1. چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین ها را متابولیسم می کند
  2. داروها را متابولیزه می کند (غیرفعال می کند یا دفع آنها را برای بدن آسان می کند)
  3. ویتامین ها را ذخیره و متابولیزه می کند
  4. مواد معدنی، گلیکوژن و تری گلیسیرید را ذخیره می کند
  5. پروتئین های مورد نیاز برای عملکردهای مختلف بدن مانند لخته شدن خون را تولید می کند
  6. اسیدهای صفراوی مورد نیاز برای هضم را تولید می کند
  7. مواد مضر تولید شده در بدن (مانند آمونیاک) یا مصرف شده توسط حیوان (مانند سموم) را سم زدایی می کند

 

 

  • علائم آسیب و بیماری کبدی در گربه ها چیست؟

بیماری های کبدی در چند دسته قرار میگیرند و به این علت، علائمی که نشان دهنده ی بیماری کبدی در گربه است می تواند متفاوت باشد مثل :

  1. از دست دادن اشتها و کاهش وزن
  2. استفراغ
  3. زخم معده
  4. اسهال
  5. تب
  6. قند خون پایین
  7. مشکلات لخته شدن خون
  8. یرقان یا زردی که به صورت تغییر رنگ زرد در پوست، چشم ها و غشاهای مخاطی (زیر زبان) ظاهر می شود
  9. تورم شکم یا آسیت (جمع شدن مایع در شکم)
  10. ادرار بیش از حد و تشنگی
  11. تغییر در اندازه کبد (تشخیص با سونوگرافی و رادیوگرافی)
  12. خونریزی گوارشی (به ندرت)

تشخیص نوع آسیب و بیماری کبدی در گربه ها، به کمک تحلیل آزمایش بیوشیمی(بیوپسی و آنالیز سم شناسی و …) ، سونوگرافی و رادیوگرافی است.

 

  • لیپیدوز کبدی چیست؟

لیپیدوز کبدی به عنوان سندرم کبد چرب نیز شناخته می شود و شایع ترین علت بیماری کبد در گربه ها است.

تجمع بیش از حد چربی (تری گلیسیرید) در کبد منجر به نارسایی کبد می شود. معمولاً یک گربه مبتلا به لیپیدوز کبدی اخیراً یک دوره بی اشتهایی (کم خوردن یا نخوردن) را برای سه تا چهار روز متوالی پشت سر گذاشته است(به خصوص در گربه های چاق!)

لیپیدوز کبدی همچنین می تواند با یک بیماری متابولیک دیگر مانند دیابت یا بیماری دستگاه گوارش که باعث از دست دادن اشتها می شود، همراه باشد. هنگامی که چربی به سرعت برای تامین انرژی و مواد مغذی گربه بی اشتها تجزیه می شود، می تواند توانایی کبد برای پردازش آن را تحت تاثیر قرار دهد. این چربی در داخل و اطراف سلول های کبد ذخیره می شود و عملکرد کبد را بیشتر به خطر می اندازد. پس اگر گربه قبل از شروع بی اشتهایی اضافه وزن داشته باشد، احتمال بروز لیپیدوز کبدی بیشتر است.

علائم لیپیدوز کبدی متفاوت است اما می تواند شامل کاهش وزن چشمگیر (بیش از 25 درصد وزن بدن) به دلیل از دست دادن اشتها، استفراغ، بی حالی و اسهال باشد. دامپزشکان لیپیدوز کبدی را بر اساس بیوپسی(اگر گربه در وضعیت پایدار جراحی نمونه برداری باشد)، تاریخچه تغذیه ای و رفتار گربه، معاینه بالینی، آزمایش خون و سونوگرافی شکم تشخیص می دهند.

لیپیدوز کبدی با حمایت تغذیه ای تا زمان بازگشت اشتهای طبیعی قابل درمان است و هرگونه علت زمینه ای بی اشتهایی باید توسط دامپزشک تشخیص داده شود. برای از سرگیری عملکرد کبد به سطح بالایی از حمایت غذایی نیاز است.  بیزاری از غذا جزء مهمی از بی اشتهایی گربه های مبتلا به لیپیدوز کبدی است و در مواردی که گربه به بیزاری از غذا ادامه دهد، یک لوله تغذیه از طریق جراحی در گربه شما کاشته می شود. لوله تغذیه ممکن است در مری یا معده قرار گیرد. یک گربه به طور متوسط ​​به شش تا هفت هفته تغذیه لوله ای نیاز دارد تا بعد از یک دوره لیپیدوز کبدی، خودش غذا بخورد و دامپزشک تشخیص دهد که دیگر نیاز به لوله تغذیه نیست.

  • بیماری التهابی کبدی چیست؟

بیماری التهابی کبد دومین بیماری شایع کبدی است که در گربه ها گزارش شده است. 2 نوع بیماری التهابی کبد در گربه ها عبارتند از: سندرم کلانژیت یا سندرم کلانژیوهپاتیت (حاد یا چرکی و مزمن یا غیر چرکی) و هپاتیت پورتال لنفوسیتی

کلانژیت به التهاب مجرای صفراوی اشاره دارد. کولانژیوهپاتیت التهاب مجاری صفراوی، کیسه صفرا و بافت کبد اطراف آن است. تمایز بین کلانژیت و کلانژیوهپاتیت به محل التهاب در کبد بستگی دارد. تشخیص ممکن است شامل آزمایش خون و سونوگرافی باشد، اما تشخیص قطعی نیاز به بیوپسی از چندین قسمت از کبد دارد.

کبد صفرا تولید می کند که برای هضم موثر غذا لازم است. صفرا در کیسه صفرا ذخیره می شود و از طریق مجاری صفراوی به روده ها می رود و در آنجا با غذا، به ویژه چربی ها مخلوط می شود و هضم می شود. اگر تولید صفرا کاهش یابد یا صفرا به دلیل انسداد یا تورم نتواند از طریق مجاری صفراوی وارد دستگاه گوارش شود، بیماری رخ می دهد.

علائم بالینی مرتبط با بیماری های التهابی کبد متغیر و غیراختصاصی هستند و اغلب مشابه علائم مرتبط با لیپیدوز کبدی هستند. بی اشتهایی جزئی یا کامل شایع ترین و گاهی تنها علامت بالینی گربه ی مبتلا است.

هپاتیت پورتال لنفوسیتی یک بیماری التهابی کبد است که مجاری صفراوی را درگیر نمی کند و علت آن نامشخص است، اما ممکن است واکنشی به ارگانیسم‌ها، باقی‌مانده‌ها یا سلول‌های ایمنی باشد که از دستگاه گوارش به کبد می‌رسند.

التهاب کبد را هپاتیت می گویند. التهاب کبد و سیستم صفراوی را کلانژیوهپاتیت می گویند.
<<التهاب کبد را هپاتیت می گویند.>><<التهاب کبد و سیستم صفراوی را کلانژیوهپاتیت می گویند.>>
  • سموم موثر بر کبد

از آنجایی که کبد عضو اصلی متابولیزه کننده داروها است، برخی داروها می توانند باعث اختلال عملکرد کبد در گربه ها شوند. علائم و اثرات خاص، به دارو و دوز دارو بستگی دارد. در بسیاری از موارد، دامپزشک شما در هنگام تجویز این داروها از پتانسیل ابتلا به بیماری کبدی آگاه خواهد شد و گربه شما را برای هرگونه نشانه ای از کاهش یا تغییر عملکرد تحت نظر خواهد داشت. همچنین بسیار مهم است که بدون مشورت با دامپزشک به گربه خود داروهای انسانی ندهید. برای مثال استامینوفن برای گربه ها بسیار سمی است!

سایر موادی که برای کبد سمی هستند عبارتند از: حشره کش ها، سموم جوندگان، آفلاتوکسین ها (تولید شده توسط کپک)، قارچ آمانیتا، گیاهان سیکاد (گیاهان زینتی نخل ساگو برای حیاط و خانه و گیاهان بونسای) و جلبک سبز آبی!

اگر حیوان خانگی شما به طور تصادفی مصرف بیش از حد دارو داشته است و واکنش نامطلوبی به یک دارو (حتی در دوز تجویز شده) نشان داده است، یا سم خورده است، باید فوراً با دامپزشک مشورت کنید. در صورت لزوم، دامپزشک می تواند اقداماتی را برای به حداقل رساندن جذب دارو یا سم انجام دهد. بسته به موقعیت، دامپزشک ممکن است استفراغ ایجاد کند، زغال فعال را تجویز کند، معده حیوان را پمپ کند، یا یک آنتی توکسین مناسب تجویز کند. هر اطلاعاتی که می توانید در مورد سم ارائه دهید می تواند به دامپزشک شما کمک کند تا درمان سریع تری را ارائه دهد.

در صورت وجود مشکلات کبدی یا سوال های رایج درباره مشکلات کبدی گربه حود، با کلینیک کارو در تماس باشید:

  • دکتر کیان حسام 09357683358
  • دکتر ارغوان سیاحی 09912505366

منابع معتبر جهانی این مقاله : 

  1. vcahospitals.com
  2. msdvetmanual.com
  3. vin.com

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *